Wil je jouw bedrijfsmodel verduurzamen? Laat je dan niet te snel uit het veld slaan door de ogenschijnlijke omvang van deze onderneming. Hoe complex het ook lijkt, er zijn tal van inzichten en praktische oplossingen die je kunt toepassen om aan de hand van een duurzaamheidsstrategie jouw bedrijf te verduurzamen. Daarom helpen we je stap voor stap om grip te krijgen op deze belangrijke volgende fase van jouw bedrijf: zes stappen naar een succesvolle duurzaamheidsstrategie.
Maar eerst… wat is duurzaam ondernemen?
Nog steeds denken veel mensen bij het woord duurzaamheid aan de energietransitie. Oftewel, de overstap van een energiesysteem van fossiele energiebronnen naar een energiesysteem gebaseerd op duurzame energiebronnen. Maar duurzaam ondernemen gaat over veel meer.
Duurzaam ondernemen gaat over de impact van jouw onderneming op mens, milieu en maatschappij en wordt vaak als synoniem gebruikt voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Dan kun je bijvoorbeeld denken aan goede arbeidsomstandigheden in je productieketen, maar ook aan de omgang van je bedrijf met grondstoffen en materialen. Er zijn verschillende kaders die hier een goed beeld van schetsen, die later in dit blog naar voren komen. Maar eerst: zes stappen naar een succesvolle duurzaamheidsstrategie!
Stap 1: bespreek het belang van verduurzaming met collega’s
Sommige collega’s zullen intrinsiek gemotiveerd zijn, anderen zullen minder affiniteit hebben met duurzaamheid. Om te zorgen dat jouw duurzaamheidsstrategie in goede aarde valt, zul je voor verschillende collega’s het belang van deze ontwikkeling moeten kunnen overbrengen. Een paar argumenten op een rij voor een duurzaamheidsstrategie:
- Uit allerlei onderzoeken blijkt dat een merendeel van de consumenten bedrijven sympathieker vindt die daadwerkelijk bijdragen aan een betere wereld.
- Datzelfde geldt voor werknemerstevredenheid: die is hoger bij bedrijven die duurzaam ondernemen.
- Ligt er personeelstekort op de loer? Jouw employer branding wordt er beter op als je je duurzaamheidsstrategie optuigt en daarmee trek je potentiële werknemers aan.
- Wet- en regelgeving gaat verduurzaming steeds meer afdwingen bij bedrijven. Als jouw duurzaamheidsstrategie op orde is kom je niet in de knel als het zo ver is.
- En natuurlijk de hoofdreden: je draagt via een goed uitgewerkte duurzaamheidsstrategie daadwerkelijk bij aan een betere wereld.
Als je deze gesprekken voert met je collega’s, zul je er vanzelf achterkomen bij wie de energie erin zit om met je duurzaamheidsstrategie aan de slag te gaan en wie er minder enthousiast van wordt.
Stap 2: betrek gemotiveerde collega’s bij de ontwikkeling van jouw duurzaamheidsstrategie
In dit stadium is de kans groot dat jij en je collega’s verduurzaming ‘erbij’ doen. Maar de motivatie in het groepje front runners is er, dus ze zijn bereid mee te denken en waar het kan al actie te ondernemen voor een succesvolle duurzaamheidsstrategie. En dat biedt je een basis om op te bouwen!
Let alleen wel op dat je niet te lang in het stadium blijft hangen dat verduurzaming erbij wordt gedaan. Als de enthousiastelingen het gevoel krijgen dat ze niets concreets kunnen doen aan de duurzaamheidsstrategie door gebrek aan capaciteit, zal de motivatie afnemen.
Stap 3: bepaal op welke thema’s jouw bedrijf de meeste impact heeft
GRI, ESG, SDG’s… Allemaal afkortingen van kaders die over duurzaamheid en impact gaan. Om een eerste indruk te krijgen van de thema’s waar jouw bedrijf de meeste impact op heeft, en goed richting te geven aan je duurzaamheidsstrategie, kun je de 17 duurzaamheidsdoelstellingen van de Verenigde Naties bekijken. Deze Sustainable Development Goals (SDGs) zijn in 2015 gelanceerd en worden inmiddels breed omarmd door bedrijven, (semi)overheden en andere organisaties die hun duurzaamheidsstrategie concretiseren.
Je zult waarschijnlijk op basis van een eerste inschatting al een paar SDG’s kunnen omcirkelen waarvan je denkt dat je daar een relatief groot aandeel in hebt. Dat is voorlopig genoeg voor je duurzaamheidsstrategie: de verdieping volgt later.
Stap 4: overzicht aanbrengen
Je hebt een eerste beeld van de impactthema’s die relevant zijn voor de duurzaamheidsstrategie van jouw bedrijf. Dat is mooi, maar wat nu? Voor een succesvolle duurzaamheidsstrategie is het zaak om overzicht te creëren en van daaruit te prioriteren. En dat kun je goed doen door de volgende vier dingen in beeld te krijgen:
- Impactthema’s
Welke impactthema’s zijn het meest relevant en significant voor mijn bedrijf? Dat wil zeggen, welke thema’s zijn het meest urgent door bijvoorbeeld wensen van klanten of wet- en regelgeving (relevant), en op welke thema’s kun je het grootste verschil maken (significant). Richt daar je duurzaamheidsstrategie op.
- Betrokken afdelingen
Welke afdelingen hebben of krijgen te maken met deze impactthema’s? Wat gaat de duurzaamheidsstrategie voor deze afdelingen betekenen?
- Producten en diensten
Welke producten en diensten zullen te maken krijgen met deze impactthema’s vanuit je duurzaamheidsstrategie? Moet er vooral verbeterd worden, of gloren er ook kansen aan de horizon?
- Wet- en regelgeving
En tenslotte is het voor je duurzaamheidsstrategie belangrijk om in beeld te krijgen welke wet- en regelgeving jouw bedrijf op dit moment al op orde heeft omtrent deze impactthema’s en welke wet- en regelgeving eraan zit te komen. Dit heeft gevolgen voor de invulling van je duurzaamheidsstrategie. Voor het grootbedrijf is de aanstormende CSRD regelgeving vanuit de Europese Unie bijvoorbeeld uiterst relevant, en daarmee ook voor hun toeleveranciers.
Stap 5: ga aan de slag met de vijf belangrijkste onderdelen van jouw duurzaamheidsstrategie
In jouw duurzaamheidsstrategie, of MVO- of ESG-beleid, moeten minstens deze vijf dingen beschreven worden:
- Je ambitie
Hierin bepaal je waar jouw bedrijf voor staat als het op duurzaam ondernemen aankomt. Wat hier heel belangrijk is, is om in je duurzaamheidsstrategie vanuit jouw missie, visie en kernwaarden je duurzame ambities te bepalen. Wat past bij jouw bedrijf, je werknemers en je klanten?
De missie van jouw bedrijf in je duurzaamheidsstrategie moet richting geven aan waar je naartoe wilt en tijdloos zijn. In jouw visie vertel je hoe je jouw missie gaat bereiken; hierin wordt duidelijk hoe je jouw doelen gaat realiseren. De kernwaarden van je bedrijf, de pijlers en drijfveren waar op bedrijf op gebouwd is, moeten tot slot te herkennen zijn in jouw missie en visie.
- Je speerpunten
Hierin komen de impactthema’s terug die je eerder al hebt geprioriteerd in je duurzaamheidsstrategie. Want niet alle thema’s zijn even belangrijk voor de duurzaamheidsstrategie van jouw bedrijf. Voor de duurzaamheidsstrategie van een kledingproducent zijn arbeidsomstandigheden, grondstoffen en materialen erg relevant, voor de duurzaamheidsstrategie van een bouwbedrijf zal energiezuinig bouwen bovenaan de agenda staan.
Onder de speerpunten geef je aan hoe je tot de voor jou meest relevante impactthema’s bent gekomen en welke speerpunten hieruit volgen in jouw duurzaamheidsstrategie.
- Je KPI’s
Key Performance Indicators (KPI’s) maken de doelstellingen van je duurzaamheidsstrategie meetbaar. En hoe beter de doelstellingen van jouw duurzaamheidsstrategie te meten zijn, hoe makkelijker het is om erop te sturen. Over het opstellen van KPI’s hebben we in een eerder blog al meer geschreven. Want deze zijn heel belangrijk om de speerpunten van jouw duurzaamheidsstrategie leven in te blazen: jouw collega’s kunnen namelijk gericht werken aan de KPI’s die je samen hebt opgesteld, en dat motiveert!
- Je duurzaamheidsplan
Hierin beschrijf je hoe jouw bedrijf ervoor staat op de door jou gekozen impactthema’s en wat de doelen in je duurzaamheidsstrategie zijn voor de komende twee jaar. Neem hierin ook mee wie wat en wanneer gaat doen. Zo wordt jouw duurzaamheidsstrategie concreet en heb je een routekaart voor de komende jaren.
- Je evaluatieplan
Wanneer en hoe ga je je duurzaamheidsstrategie evalueren? Dit is belangrijk om de resultaten van jouw impactmetingen in te zetten om je duurzaamheidsstrategie bij te sturen en te verbeteren.
Stap 6: zorg dat je kersverse duurzaamheidsstrategie gaat leven
Een duurzaamheidsstrategie opstellen is een prachtige stap, die pas echt gaat vliegen als duurzaamheid een cultuur wordt binnen jouw bedrijf. Opleggen en vertellen werkt niet; laat je medewerkers de verandering zich eigen maken en bied hier handvatten voor. Als dit je lukt, zul je zien dat het eigenaarschap en de ideeën voor een effectieve duurzaamheidsstrategie vanzelf gaan komen.
Heb je hulp nodig in het ontwikkelen van je duurzaamheidsstrategie? Maak vrijblijvend kennis met ons, wij denken graag met je mee.
Thomas Ruben
